Oscar Alemán bezoekt Europa - 1959: deel 2

Europese tournee wordt  desillusie ......
Het eind van een grote carriere
Hans Koert

In 1959 werd Oscar Aleman uitgenodigd om op te treden in Spanje, Zwitserland en Portugal als onderdeel van een samenwerkingsverband tussen de Argentijnse radiozender Radio El Mundo en haar Spaanse collega’s ter opluistering van de populaire talentenjacht En pos de la Fama.
Dankzij een interessant artikel van Vicent Lluís Fontelles Rodríguez, geschreven in het lokale dialect van Valencia, het valenciano, getiteld Jazz a la ciutat de Valencia - met als subtitel Orígens i desenvolupament fins a les acaballes del 1981 (vertaald voor mij in het Spaans door Gustavo Lecha en daarna weer in het Engels door Luis Contijoch), kunnen we nu deze niet erg succesvolle tournee in Spanje deels reconstrueren.

Oscar Alemán in Europe 1959 - part one (English) | Oscar Alemán in Europe 1959 - part two (English) | Oscar Alemán bezoekt Europa 1959: deel 1 (Nederlands) | Oscar Alemán bezoekt Europa 1959: deel 2 (Nederlands) 

Oscar's muzikale carrière was begin jaren dertig begonnen in Europa, in Spanje zelfs, waar hij met zijn kompaan Gaston Bueno Lobo in Madrid bleef steken, toen het variétégezelschap van Harry Fleming, waarin ze als Les Loups optraden, failliet ging ..... Oscar en Gaston leefden een tijdje als straatmuzikanten van de fooien die ze op straat en in bars kregen, totdat Oscar een uitnodiging ontving van niemand minder de Josephine Baker, die hem wilde hebben in haar begeleidingsorkest The Baker Boys, haar begeleidingsorkest.  Oscar ging naar Parijs en het duo Les Loup viel uiteen - Gaston, gedesillusioneerd, keerde terug naar Argentinië. Oscar woonde en werkte in Frankrijk ( en trad met de Baker Boys overal op in Europa) totdat in 1940 de nazi’s Parijs binnenvielen.  Oscar vluchtte via Portugal terug naar Argentinië, waar hij een nieuwe carrière opbouwde met zijn Quinteto. Hij werd een veelgevraagd artiest en trok tussen 1945 en 1955 volle zalen, totdat de belangstelling voor zijn muziek afnam, vanwege de opkomst van de Rock en Roll, die ook Zuid-Amerika overspoelde.
Hoewel Oscar probeerde bij de nieuwe sound aan te sluiten, voor het publiek bleef hij ouderwetse muziek spelen, die niet meer in was. Zijn gezondheid ging achteruit o.a. door excessief drankgebruik, dat ook zijn optredens moet hebben  beïnvloed. Vanaf 1940 was hij alleen nog maar te horen geweest in Argentinië en buurlanden en slechts tweemaal trad hij in die periode buiten Zuid-Amerika op - eenmaal in 1944 toen hij een korte trip naar New York maakte en nog een keer tijdens een tournee naar Spanje in 1959, waar hij hoopte dat zijn bekendheid nog steeds garant zou staan voor volle zalen ....... Maar het liep anders.

 

Krantenartikel juli 1959 ( bron: Jazz a la ciutat de Valencia )

In de zomer van 1959, in juli en begin augustus, trad hij met zijn orkest op, aangekondigd als una Orquestra de Baile. Eén van zijn eerste optredens vond plaats in het Llaca Club theater tijdens een zgn. Gran Gala Argentina, waarin Argentijnse artiesten optraden, zoals de gevierde  zangeres Elder Barber.

Verder speelden buiten in de tuin van de club ook Edmundo Rivero, een populaire Argentijnse zanger; Charlo y Sabina - een zangduo en Ovidio Juarez, die in de Paraguaanse Gaurani traditie zong .... trovador de la canción Guarani. Oscar Alemán en Elder Barber stonden op de affiches aangekondigd als Los Magnificos Artistas Argentinos ... El Mago de la guitarra électrica famoso en el mundo entero ....  Het concert, aangekondigd als het Gran Gala Argentina werd uitgezonden door de Spaanse Tv ( La Televisión Española (TVE)).

Het concert werd een succes en de kritieken prezen Elder Barber en het inigualable ritmo de Oscar Alemán  y su orquesta de Jazz Argentina.

Plaza de Toros de Valencia ( ca. 1950) ( bron: Todocllecion.net)

In augustus zou  Oscar's band optreden, als we de kranten mogen geloven,  in de Florida Park danszaal van Madrid, samen met Rafael de Córdova en Lina Bermejo..

Het is vreemd, dat Oscar en zijn band aangekondigd zijn voor een concert op 4 augustus in Madrid, aangezien ze geboekt waren om in Valencia met een optreden de talentenshow En pos de la fama op te luisteren.  De Madrileense ABC krant noemt de  volgende dag Oscar's optreden niet, dus lijkt de eerdere aankondiging een foutje, maar er wordt ook gesuggereerd, dat Oscar ja had gezegd tegen dit concert in Madrid, omdat hij niet wilde spelen in de immense stierenvechtersarena als één van de velen in een programma met louter populaire muziek; bovendien waren de  weersvoorspellingen voor die avond slecht in Valencia en werd er gedacht over een afgelasting .....  Dat gebeurde niet en Oscar moest, tegen zijn zin, toch optreden. Halverwege het concert werd, vanwege  motivos meteorológicos het programma gestaakt. 

 

Advertentie ( bron: Jazz a la ciutat de Valencia )

Het optreden van 4 augustus 1959 in Valencia voor het programma En pos de la Fama vond plaats in het enorme Plaza de Toros van Valencia, de grote arena, waar zo'n 12.000 mensen de stierengevechten konden volgen in de open lucht.

De volgende dag was het weer opgeklaard en moest Oscar opnieuw optreden als deel van een show .... en draaide zijn "normale" repertoire af, dat wellicht  uit nummers als De Buen Humor ( = In The Mood), Dédo Duros, Balando el Rock, Oscarinadas en zijn herkenningsmelodie Hombre Mio zal hebben bestaan - allemaal nummers, die hij in de jaren daarvoor op plaat had uitgebracht ...., maar het Spaanse publiek kende die platen niet en bleek niet geïnteresseerd in zijn muziek - misschien zelfs was Oscar's optreden wel hun eerste kennismaking met zijn jazzklanken. Het zou goed kunnen dat Oscar die avond slecht en ongemotiveerd speelde, want hij kreeg zelfs geen waardering van zijn collega’s - kortom - het concert werd een afgang en de tournee bleek een desillusie ... Waar waren die fans van vroeger? 

Oscar en zijn orkest bleven nog een aantal weken in Spanje, waar ze wellicht hun verplichte optredens afwerkten, maar Oscar's drankgebruik en matig spel, waardoor succes uitbleef, zorgden voor spanningen binnen zijn orkest ..... Na een aantal weken viel de band uit elkaar, en hielden de muzikanten het voor gezien. Alle concerten werden afgelast en de geplande optredens in Zwitserland en Portugal werden geschrapt. 
Oscar had ondertussen kennis gekregen aan een schone Spaanse, Maria Teresa Benito Beranco, die, nadat Oscar gedesillusioneerd terug gegaan was naar Buenos Aires, hem achterna reisde .... In 1962 trouwden ze .....

Voor Oscar Alemán was deze tournee een nachtmerrie geworden - het publiek in Europa kende hem niet meer - zijn muziek was ouderwets en gedateerd - zijn gitaarspel was niet meer zo flitsend en hij trok zich terug uit de schijnwerpers en leefde een teruggetroken leven, verborgen voor zijn fans, samen met zijn nieuwe vrouw in hun appartement aan het Maipu in Buenos Aires, de tijd dodend met wijn, sigaretten en gitaarlessen.
Een triest eind van een gevierd artiest, die door het publiek vergeten leek ………….
 
Halverwege de jaren zestig trad Oscar weer op met zijn Cinco Caballeros voor zijn trouwe fans, die hem misten en maakte hij nog een paar lp’s, waarin hij laat horen het gitaarspel nog steeds op zijn onnavolgbare wijze te beheersen, maar de triomfen van vroeger waren verleden tijd. In 1980 overlijdt hij.   

  Thanks to Gustavo Lecha and Luis Contijoch for their kind support.  

 Hans Koert
author of the online Oscar Aleman discography
keepswinging@live.nl

Volg de Keep (it) Swinging blog via Facebook of vraag de nieuwsbrief 

Tussen 1945 en 1955 was Oscar Alemán de gevierde entertainer, gitarist en zanger, die in Argentinië en in de landen daar omheen, moeiteloos de grootste zalen vol kreeg  Maar de veranderde belangstelling van de jeugd, Rock en Roll overspoelde ook Zuid-Amerika, eiste zijn tol - de stoelen bleven leeg en zijn platen verkochten niet meer - bovendien kreeg Oscar gezondheidsproblemen door exensief drankgebruik ..... De uitnodiging voor een aantal optredens in Spanje, Zwitserland en Portugal, eind jaren vijftig, kwam voor Oscar dan ook als geroepen.... in Europa zouden ze zijn muziek nog wel kunnen waarderen - net als in de jaren dertig .....

Retrospect
Keep Swinging (old) Oscar Aleman Choro Music Flexible Records Hit of the Week-Durium Friends of the Keep Swinging blog Keep Swinging Contributions