Vrijdag 6 juli 2012: De Jazzhistorie herleeft
Hans Koert
North Sea Jazz: Festival of Legends (English) | Northsea Jazzfestival: Een weerzien met oude legenden (Nederlands)
Het North Sea Jazz Festival in Rotterdam werd dit jaar voor de 100.000 keer georganiseerd, als we de speaker in de Hudsonzaal mogen geloven, in werkelijkheid bestaat het festival "nog maar" 37 jaar. Het is zonder twijfel één van de grootste muziekfestivals ter wereld dat jaarlijks tienduizenden bezoekers van over de hele wereld trekt. Drie dagen muziek - acht uur per dag - grote namen - tientallen podia met kokende concerten - zo'n 45 per avond waaruit gekozen moet worden - elke dag opnieuw.
Hoewel het festival nog steeds het woord Jazz prominent in zijn titel heeft, zijn er ook heel wat meer muziekstijlen vertegenwoordigd, zoals blues, funk, brass, modern creative, singer songwriters, soul, world music en hiphop - je vindt het er allemaal. De klassieke jazzmuziek, en dan doel ik vandaag op de jazzmuziek van na de Tweede Wereldoorlog, vind je er nog steeds, maar de grote namen van twintig jaar geleden, toen Dizzy Gillespie, Michael Brecker, Don Cherry en Gerry Mulligan op het festival aantraden is voorbij ...... they left town, zoals iemand me met Amerikaans gevoel voor humor hun heengaan omschreef. Toch is er voor de gemiddelde jazzfan nog heel veel te beleven: Vandaag een terugblik op mijn festivaldag: Vrijdag 6 juli 2012.
Op vrijdag 6 juli startte voor ons de avond in de Hudson bij een concert van de Belgische Flat Earth Society, met de bekende Nederlandse cellist Ernst Reijseger. De muziek van de Flat Earth Society is niet in één woord te omschrijven - het is een mix van free jazz, world music, filmmuziek en vrije improvisatie. Het eerste heftige nummer selecteerde meteen het aanwezige publiek, dat afgekomen was op dit concert. De band speelt op een wijze die me deed denken aan de muziek zoals die in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw ontwikkeld werd door orkesten als de Instant Composers Pool of het Willem Breuker Kollektief - de laatste groep onlangs opgeheven, wegens het heengaan van haar leider en naamgever, Willem Breuker: Deze muziek werd door Kevin Whitehead een paar jaar gelrden in een boektitel omschreven als New Dutch Swing ( Jazz + Classical Music + Absurdism) - Piep Knars Knormuziek noemden de sceptici het. Ernst Reijseger is een genie op zijn cello, die hij op honderden manieren kan bespelen en onder zijn handen tot de meest vreemde klanken verwordt. Wist je dat je een cello ook als gitaar kunt bespelen? Dat zie ik de gemiddelde bassist nog niet na doen. Het concert bezorgde het publiek een aantal prachtige momenten vol haast esoterische muziek, filmmuziek bij wijlen, die het tot een mooi begin van een lange festivalavond maakte ..........
Het tweede concert, eveneens in de Hudson, was gereserveerd voor jazzicoon McCoy Tyner, 73 jaar oud, die zijn kwartet had meegebracht met daarin, voor mij, twee oudgedienden uit het Roy Hargrove Quintet, Gerald Cannon en Montez Coleman. Hij had Ravi Coltrane als speciale gast meegebracht, de zoon van zijn vroegere werkgever, zoals het plastisch omschreven weer. Hij heeft zijn vader, de grote John Coltrane, echter niet lang gekend - hij overleed toen Ravi nog maar twee jaar oud was. Het was indrukwekkend McCoy Tyner te horen spelen, deze legendarische jazzpianist, die al eind jaren vijftig mocht spelen in groepen als het Benny Golson-Art Farmer Jazztet en het John Coltrane Quartet ........ Vijftig jaar jazzgeschiedenis vlak voor je neus - waar vind je dat?
Het is verleidelijk, en haast niet te voorkomen, om de muziek van Ravi Coltrane, de derde zoon van John en Alice Coltrane, die in de voetsporen van zijn vader stapte door eveneens tenorsax te gaan spelen, te vergelijken met het geluid van zijn vader - en dat moet je dus niet doen. Ravi heeft gewoon zijn eigen geluid ..... maar zal zijn hele leven vergeleken blijven worden met het geluid van zijn vader. Toch vond ik het indrukwekkend om McCoy samen met Ravi één van die klassiekers van eind jaren zestig, Naima geloof ik, te horen spelen - een nummer dat eind jaren zestig op het repertoire van het John Coltrane Quartet stond - een soort re-enactment van een optreden van vijftig jaar geleden .....
Het derde concert vond plaats in de Madeira waar de 87 jaar jonge Rita Reys, Europees First Lady of Jazz, optrad, de Nederlandse jazzdiva, die haar sporen al ruimschoots in de jazzgeschiedebnis verdiend heeft. Ze beleefde haar successen vooral in de jaren vijftig en zestig met het Wessel Ilcken Trio en na het overlijden van haar eerste echtgenoot, slagwerker Wessel Ilcken, met het Trio van Pim Jacobs. Dat trio, dat veel generatiegenoten, aanwezig in de zaal, aangezet heeft tot een (gezonde) levenslange verslaving aan de jazz, bestond toentertijd uit Pim en Ruud Jacobs ( op piano en bas) en Wim Overgauw op gitaar. Nu, vijftig jaar later is Ruud Jacobs er nog steeds bij in het Trio van Peter(son) Beets, die bij tijd en wijlen Rita, a young girl in a slightly older body, zoals de gastvrouw van de avond het omschreef, plaagde met te snelle tempi op een veel te heet podium ( Rita had zichtbar last van de warme lampen). Wie doet het haar na? Ze stond er, ondanks haar leeftijd, met de uitstraling van een jonge meid, alle geruchten over een komend stoppen de wereld uit te helpen. Haar begeleidingsgroep bestond uit Peter Beets, net terug uit de VS, achter de vleugel, Ruud Jacobs op bas en Joost Patocka op slagwerk. Heerlijk swingende luisterjazz ..... gepresenteerd door een nog steeds mateloos populaire Rita Reys - onze eigen jazzdiva.
Het Ron Carter Golden Striker Trio ( v.l.n.r.: Donald Vega - Ron Carter - Russell Malone) ( Madeira - Ahoy)(Rotterdam) ( foto: Hans Koert)
Het slotconcert vond eveneens plaats in de Madeira: Ron Carter's Golden Striker Trio. Hij werd, eerder die avond, geïnterviewd door zijn biograaf en redacteur van Downbeat Dan Quelette in het NRC Jazz Café over zijn laatste album waarin Ron Carter speelt met zijn eigen big band. Ondanks het feit dat Ron op zo'n 2500 (!) platen meespeelt, had hij nog nooit een eigen big band geleid - dat is nu rechtgetrokken en we hoorden een paar schitterende geluidsfragmenten van deze cd van de Ron Carter Great Big Band ..... Ron Carter trad met zijn Golden Striker Trio, bestaande uit de in Nicaragua geboren Amerikaanse pianist Donald Vega en gitarist Russell Malone op tijdens een lange set in de Madeira.
Ron Carter, na de dood van Ray Brown the leading double bass player of the world, een levende legende, die speelde bij Miles Davis, Eric Dolphy, Cannonball Adderley, Herbie Hancock, Bobby Timmons en Randy Weston, om een paar grote namen te noemen, begon zijn optreden met het door het Modern Jazz Quartet bekend geworden nummer uit de jaren vijftig, de John Lewis compositie, The Golden Striker. Tijdens één van de laatste nummers tijdens zijn optreden, liet Ron zijn bas klinken in een twintig minuten durende solo op zijn fraaie instrument, vol licks en loopjes, als de meester tijdens een master class, die genoot van de aandacht van de zaal - een schitterende afsluiter van een lange Northsea-avond vol legenden uit de jazzgeschiedenis - voor mij waarde the spirit of the past rond!
Een (willekeurig) verslag van een festivaldag - waarin concerten van tientallen andere grote jazzmusici niet bezocht konden worden - Northsea bezoeken is keuze moeten maken - Geen Lee Konitz, Joshua Redman, Joe Lovano, John Scofield, Dave Douglas, Brian Blade, Joey Baron of James Carter, om de optredens in de grote Maas- en Nijlhal maar te vergeten. Een jaar lang om weer uit te kijken naar de 38ste editie van het Northsea Jazzfestival.
De fotos bij deze blog zijn gemaakt met mijn mobiele telefoon en dus van mindere kwaliteit - mijn excuses hiervoor. De festivalorganisatie staat gewone bezoekers niet toe hun digitale spiegelreflexcamera mee naar binnen te nemen ....... Nu staat de eerste drie nummers de ruimte vol met beroepsfotografen en ..... tientallen bezoekers met digitale telefoons, die van dichtbij hun plaatjes willen schieten - volgens mij schiet het festival met deze maatregel zijn doel voorbij.
Hans Koert
keepswinging@live.nl
Facebook group: Keep (it) Swinging ( log in)
Retrospect Keep Swinging (old) Oscar Aleman Choro Music Flexible Records Hit of the Week-Durium Friends of the Keep Swinging blog Keep Swinging Contributions 