Carline Ray (1925-2013)

Jazzgitarist, bassist, activiste en zangeres overleden. 
Ik heb me nooit bijzonder gevoeld. (Carline Ray) (vrij vertaald)
Hans Koert

Afgelopen maand overleed de Amerikaanse zangeres, bassist en gitarist Carline Ray op 88-jarige leeftijd, meldde haar dochter Catherine Russell.  Ik ontmoette Catherine tijdens een in-shop concert in De Drvkkery in Middelburg een paar jaar geleden en ze vertelde me toen over haar ouders, waarbij haar moeder,  nog steeds, op hoge leeftijd, actief was in de muziek.  Catherine’s vader, Luis Russell was een bekende bandleider in de jaren derig en jarenlang musical director van Louis Armstrong ……  Carline kende ik alleen als één van de “girls” uit The International Sweethearts of Rhythm, waarin ze in de jaren veertig van de vorige eeuw, gitaar speelde en soms zong.

The International Sweethearts of Rhythm met leider en zangeres Anna Mae Winburn en Carline Ray, verstop, achterin op gitaar (foto: ca. 1946) ( foto: Carline Ray Collection)

Toen ik onlangs bij toeval de DVD The All Girl Bands “Accent On Girls”, vond, in 2005 uitgebracht door het Deense Storyville in haar serie Jazz Legends, vond ik verschillende “shorts”, waarop de International Sweethearts of Rhythm te zien en te horen waren met Carline Ray op gitaar in negen filmstracks. 

Aangezien de cameratechnieken in die tijd nog vrij primitief waren en er vooral vanuit één standpunt gefilmd werd, gaat alle aandacht uit naar de leider en zangeres Anna Mae Winburn, maar wie goed oplet vindt een jonge Carline Ray links achterin het orkest.

Carline Ray - publiciteitsfoto (eind jaren veertig) (foto: Carline Ray Collection)

Carline Ray werd geboren in New York City, april 1925. Haar vader speelde af en toe bij James Reese Europe’s band, waarmee hij tijdens de Eerste Wereldoorlog ook Frankrijk aan deed. 

Edna Smith

Hij speelde ook in het New York Philharmonic. Carline zong en speelde als kind piano en ging als tiener op 16-jarige leeftijd naar the Juilliard School of Music. Daar leerde ze, dankzij een vriendin, die daar studeerde, Edna Smith, de bas kennen.  Ray’s eerste betaalde optreden moet begin jaren veertig geweest zijn, tijdens een zgn. taxi dancehall date. Samen met Edna konden ze meteen na hun slagen terecht bij  The International Sweethearts of Rhythm; op de filmfragmenten zie je dan ook Edna op bas, naast Carline op gitaar.  Af en toe mocht Carline ook zingen ….. iets wat ze tot op hoge leeftijd zou volhouden en die kwaliteit heeft ze ongetwijfeld doorgegeven aan haar dochter, Catherine Russell, die, na een leven in popachtergrondkoortjes, momenteel met verve een(jazz) carrière aan het opbouwen is.

Carline Ray in actie ( waarschijnlijk jaren vijftig)

The International Sweethearts of Rhythm ontstond oorspronkelijk in een school in Piney Woods, een instituut voor kansloze kinderen met een Afro American achtergrond, meest wezen, die door dit orkest een middel van bestaan konden opbouwen. It was a time when American thought it improper for women to make a sax wail or let loose hot licks on skins. ( = Het was een tijd, waarin de doorsnee Amerikaan het ongepast vond als een vrouw zich op een saxofoon uitleefde met wilde uithalen en hot licks …. ), zo vond ik in het leuke boekje Take-Off – American All-Girl Bands During WWII van Tonya Bolden: But the advent of World War II dispatched many men overseas, giving women the chance to finally strut their stuff on the bandstand. ( = .... maar bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog gingen veel mannen naar het front en kreeg de vrouw eindelijk de kans om hun plaats op het podium op te eisen). 

Carline Ray ( detailfoto van The Internationale Sweethearts of Rhythm ( ca. 1946)
 
All-Girl bands, Vrouwenorkesten zoals The International Sweethearts of Rhythm waren eind jaren dertig en begin jaren veertig uitermate populair, ook hier in Nederland. Denk aan Clara de Vries, die met haar Jazzladies, die hier volle zalen trok. In de VS hielden bands als The International Seeethearts of Rhythm  het moreel van de troepen hoog zowel thuis als op het front en de band werd herhaaldelijk uitgezonden op USO tours naar militaire bases, waarbij ze  de Amerikaanse muziek naar alle uithoeken van de wereld brachten.



The International Sweethearts of Rhythm zou één van de meest populaire All-Girls bands  worden van de jaren veertig, maar toen Carline Ray en Edna Smith zich bij het orkest aansloten, was de populariteit al over haar hoogtepunt heen. In 1948 werd de band opgeheven en begon Carline sbij het orkest van Erskine Hawkins als zangeres en gitarist en trad ze op in het zgn. black theatre circuit. 


Luis Russell met zijn dochter Catherine ( ca. 1958) (foto: Carline Ray collection)

Carline kreeg de kans om verder te studeren op de Manhattan School of Music en slaagde in 1956. In de jaren vijftig vormde ze, samen met Edna Smith en Pauline Braddy - Williams een trio, waarmee ze in jazzclubs in New York optraden. In één van die clubs was  Luis Russell, de voormalige bandleider en music director van Satchmo, de uitbater en van het één kwam het ander ………….. Ray en Luis werden verliefd, trouwden en in 1956 werd Catherine geboren. 

Catherine Russell (foto: Hans Koert)

Ray begon op Fender bas  bij o.a. de Skitch Henderson Big Band, waar ze de enige vrouw was in het orkest, maar, zo vertelde ze,  ze voelde zich nooit bijzonder …... I never felt strange about being a woman in music. I enjoy what I’m doing, and I’m all business. We’re musicians first. Ray speelde in allerlei orkesten, teveel om hier allemaal op te noemen. Noemenswaardig was haar samenwerking met Melba Liston ( Melba Liston and Company) en een concert met een All-Girl band, genaamd Aerial, waarmee ze op het Newport Jazz Festival van 1979 optrad. In die tijd was Carline ook actief als voorvechtster voor Vrouwenemancipatie. Ze studeerde ook korte tijd bij Major Holley akoestische bas.

Carline met haar dochter Catherine in duet ( foto: Joseph A. Rosen)

Carline Ray speelde op veel platen mee, met grote namen als Jimmy Smith, Mary Lou Williams, Red Richards en zangeres Ruth Brown om er een paar te noemen.

Ter gelegenheid van haar 88ste verjaardag, voorjaar 2013, bracht ze, dankzij haar dochter Catherine Russell, die de plaat produceerde, haar debuutalbum uit, getiteld Vocal Sides.  Ik hoop deze plaat binnenkort te beluisteren en te bespreken - het debuut album van een heel bijzondere vrouw, die tijdens haar ruim 65-jarige carriere in de muziek bewees, binnen het jazzorkest, haar mannetje te staan: Carline Ray werd 88 jaar ( 1925-2013).

MY JAZZ LINKS: Carline Ray - Catherine Russell

Hans Koert
keepswinging@live.nl
Volg de Keep (it)  Swinging blog via Facebook of Twitter (#keepitswinging) en vraag de gratis nieuwsbrief.

Carline Ray, debuteerde als gitariste in The International Sweethearts of Rhythm, maar was ook actief als zangeres, bassiste en voorvechtster voor vrouwenemancipatie. Ze overleed vorige maand op 88-jarige leeftijd. Dit voorjaar debuteerde ze met een eigen album, geproduceerd door haar dochter, Jazzzangeres Catherine Rusdsell, getiteld Vocal Sides: Een vrouw die ruim 65-jaar lang bewees binnen de jazz haar mannetje te staan .

 Retrospect
Keep Swinging (old) Oscar Aleman Choro Music Flexible Records Hit of the Week-Durium Friends of the Keep Swinging blog Keep Swinging Contributions