Een wereldprimeur
Hugues Pannasié |
Begin
1948, toen de grootste ellende van de oorlogsjaren langzaam wegebde, kwam Hot
Club de France–president Hugues Panassié
op het idee om van 22 t/m 28 februari (dus meteen na het carnaval) een Jazz
Festival aan de Riviera te organiseren en wel in Nice. Hij baseerde zich
daarbij op het eerdere succes van het filmfestival te Cannes en de ideeën van
het comité dat feestelijkheden in de stad Nice organiseerde.
Het
zou een absolute première worden, want nooit eerder had een dergelijk festival
in de wereld plaatsgevonden. Zelfs de Amerikanen hadden zoiets nog niet
georganiseerd.
Maar
Pannasié’s initiatief, aangekondigd in het magazine ‘Jazz Hot’, was vooral bedoeld
om de traditionele jazz goed naar voren te halen. Want…. ..wat was het geval? Vanaf
het begin van de jaren ’40 was in
Amerika een nieuwe jazzstroming op gang gekomen, de Bebop. De ‘swing’ was min
of meer over z’n hoogtepunt heen.
Charles Delaunay |
Secretaris
Charles Delaunay (door wiens
inspanningen Django Reinhardt bekendheid
had gekregen) was bijzonder geboeid door de nieuwe stijl, anders dan Panassié
die zelfs de muziek van Django al modern vond. Er tekende zich dus het begin
van een conflict af.
Terwijl
Panassié zijn festival sponsorde en
musici als Louis Armstrong met z’n ‘All
Stars’ band had uitgenodigd, alsmede andere groten als Earl Hines, Barney Bigard, Baby Dodds, Jack Teagarden, Rex Steward en Mezz Mezzrow, kwam Delaunay met het 17
man tellende orkest van Dizzy Gillespie
op de proppen. Bebop trompettist Dizzy was kort vóór het festival door Charles
uitgenodigd en nu ontstonden er bij jazzfans twee kampen: traditionele- of
moderne jazz.
Dizzy Gillespie, 1948 |
Dizzy
was, vóór hij naar Frankrijk kwam door veel pech achtervolgd. In Parijs
verzorgde hij een serie optredens in de befaamde Salle Pleyel. Maar Panassié,
die het eerste concert bijwoonde, was
uiterst negatief en oordeelde glashard dat dit geen jazz was. Bij volgende
optredens kwam het tot rellen tussen vóór- en tegenstanders en moest de
gendarmerie er zelfs aan te pas komen.
In de
maand voorafgaand aan het Festival
speelde Django in het ABC cabaret, vlakbij de Hallen. Dizzy ging er op
een avond na zijn optreden heen. Hij trof de gitarist samen met bassist Emmanuel Soudieux. Django was blij verrast, want
hij had de trompettist tijdens zijn bezoek aan Amerika in 1946 al ontmoet en de
twee musici waren goed bevriend geraakt en bewonderden elkaar.
Dizzy Gillespie & Django Reinhardt |
Spontaan
kwam het die nacht tot een jam-session waarvan Soudieux zich herinnert hoe
geweldig beide musici om beurten soleerden en wat een plezier ze eraan
beleefden.
Delaunay
regelde ook een optreden voor Dizzy in Marseille plus – als eerder vermeld – deelname aan het grote jazz-evenement in Nice.
Festival program |
Jazz en entertainment
Nu
iets over het eigenlijke festival: Om zoveel mogelijk publiek naar dit gebeuren
te trekken had men de eerste dagen zalen waar, op de muziek van beroemde orkesten,
kon worden gedanst, terwijl er later die week concerten konden worden
bijgewoond.
Hotel Negresco |
Het
waren vooral de Amerikanen die in grote Negresco zalen de danslustigen
vermaakten. Maar ettelijke bandleden hielden – tot genoegen van veel Fransen - na
afloop op andere plaatsen jam-sessions, zoals bij “Monte-Christo” of bij
“Christies”. Die veelal bekende
Amerikaanse muzikanten werden met bewondering bekeken en met alle égards door
het personeel behandeld. Vooral de drummer van Armstrong’s orkest, Sidney Catlett en zangeres Velma Middleton zorgden voor verbazing
van de Negresco staf als ze de duurste drankjes bestelden of om 4 uur in de
ochtend zin hadden in sardientjes in olijfolie.
Hotel Negresco: l-r: Louis Vola, Barney Bigard, Django Reinhardt, Earl Hines, Stéphane Grappelli, Sidney Catlett, Arwell Shaw |
En er
was natuurlijk enorme aandacht en lof voor “Satchmo” en in iets mindere mate
voor de bekende Franse artiest Boris
Vian. Aardig om te vertellen is nog dat er ook jonge Europese jazzmusici
waren als Humphrey Lyttlelton en Toots Thielemans die – zoals we weten -
later grote furore zouden maken.
Tijdens de ‘Nuit
de Jazz’ was er ook nog een ‘Tour de
Chant’ met Fransen als Yves Montand, Suzy Delaire en de uit
Nice afkomstige Henri Betti; dit alles trok natuurlijk extra veel publiek. De zaal bood daarvoor ruimte aan 600
bezoekers, waarbij elke plaats 5000 francs kostte.
Georg Lankester
---
Jo
keepitswinging.domain@gmail.com
No comments:
Post a Comment